De effecten van jeugdtrauma op onze gezondheid
Deel een
Het kwam voor mij als een grote verrassing. Ik had nog maar net kennis gemaakt met het werk van dr. Nadine Burke Harris door het lezen van haar boek ‘Ingrijpende jeugdervaringen en gezondheidsproblemen (uitgeverij Mens), toen mij opeens het bericht bereikte dat zij tot surgeon general van Californië was benoemd. Met deze aanstelling zal zij de komende jaren grote invloed kunnen uitoefenen op de behandelwijze van ziekte en gezondheidsklachten in de staat Californië.
En dat is goed nieuws want Burke Harris is een van de grootste voorvechtsters van het effectief aanpakken van jeugdtrauma bij kinderen op basis van de uitkomsten van de ACE-studies (Adverse Childhood Experiences). Ik wil je hier graag meer over vertellen met dit artikel dat ik in drie delen zal publiceren.
Wat zijn de ACE-studies?
In de meest recente uitgave van mijn boek Innerlijke rust met EFT, schreef ik al over dit onderzoek naar de relatie tussen ongunstige omstandigheden in de jeugd en gezondheidsklachten op latere leeftijd. Dit onderzoek, afgenomen tussen 1995 en 1997, is gebaseerd op gegevens van meer dan 17.000 mensen. Zij gaven via vragenlijsten informatie over hun sociale, mentale, fysieke en financiële omstandigheden, zowel in hun jeugd als in hun huidige volwassen leven.
De resultaten waren op zijn zachts gezegd opzienbarend. Na verwerken van alle data bleek er een direct verband te bestaan tussen jeugdtrauma en ziektes zoals diabetes, kanker, leveraandoeningen en allergieën. Maar ook verhoogt trauma in de jeugd de kans op alcoholisme, depressie, suïcidaal gedrag of seksueel misbruik.
De ACE test
Op basis van het onderzoek werd er een test ontwikkeld om de kans op deze gezondheidsproblemen in kaart te brengen. Tien vragen over nadelige omstandigheden in de jeugd kunnen maximaal tien punten opleveren. Al bij vier of meer punten in deze test, is de kans op gezondheidsklachten aanzienlijk groter. Vragen in deze test gaan over huiselijk geweld, echtscheiding, alcoholmisbruik maar ook over depressie of suïcide in het gezin.
In haar boek beschrijft dr. Burke Harris hoe zij jarenlang in het door haar opgerichte Center for Youth Wellness, 
programma’s ontwikkelde om kinderen die onder deze nadelige omstandigheden opgroeiden, te helpen. Niet alleen op medisch fysiek niveau, maar ook hun mentale en emotionele welzijn werd hierbij betrokken. Zij kwam erachter dat kinderen enorm flexibel zijn en veel kunnen verwerken zolang ze maar beschikking hebben over een ‘buffer’; een ouder of verzorger die ze kunnen vertrouwen en op terug kunnen vallen. Is die buffer er niet, dan wegen nadelige omstandigheden extra zwaar op de ontwikkeling en groei van een kind waarmee de kans op ziekte in de volwassenheid sterk toeneemt. Het startpunt van elke behandeling was het invullen van de vragenlijst van de ACE-test. Het emotionele welzijn van de kinderen en het oplossen van traumatische ervaringen ziet zij als een essentieel onderdeel in het proces van genezing. En haar strijd om jeugdtrauma als oorzaak van ziekte te zien, wordt door haar aanstelling dus gehoord.
Biologische effecten van emoties op het lichaam
Vanuit mijn praktijkervaring zou ik durven stellen dat het grootste gedeelte van de klachten waarmee mensen mij benaderen, gebaseerd is op onverwerkte negatieve emoties uit de jeugd.
Ook prof. dr. Bessel van der Kolk schrijft in zijn boek Traumasporen (oorspronkelijke titel The Body Keeps the Score) over het belang van emoties voor ons fysieke welzijn:
‘Intense emoties betreffen niet alleen de geest, maar ook de ingewanden en het hart: hart, ingewanden en hersenen zijn sterk verbonden met elkaar; ze communiceren via de ‘hersenzenuw’: een belangrijke zenuw die betrokken is bij het uitdrukken en reguleren van emoties in zowel mensen als dieren.’
Dit fantastische boek zou ik iedereen aanraden die interesse heeft in de meest recente visie op trauma en het herstel daarvan. Van der Kolk is overigens ook een liefhebber van EFT, hoewel hij nog aarzelt om het zo te noemen in zijn boek. Hij heeft het over het tikken net onder het sleutelbeen om emoties te ontladen.
EFT in de klas
Als de effecten van jeugdtrauma op onze gezondheid zo groot zijn, dan lijkt het me dus heel zinvol om kinderen op vroege leeftijd te leren hoe ze hun emoties kunnen reguleren. Meditatie, mindfulness of EFT zouden een vast onderdeel moeten zijn van het onderwijspakket. De positieve effecten van dergelijke methoden in het klaslokaal zijn al gebleken: op scholen in Amerika konden kinderen zich beter concentreren, verbeterde de sfeer en samenhang in de klas en haalden kinderen hogere cijfers. Dat we daarmee tegelijkertijd de kans op gezondheidsproblemen in de toekomst positief beïnvloeden bepleit deze aanpak nog meer.
Ingrijpende jeugdervaringen en gezondheid, Nadine Burke Harris
Traumasporen, Prof. dr. Bessel van der Kolk
