Transgenerationele overdracht van trauma
Niemand die ooit is blootgesteld aan trauma zal de gevolgen daarvan willen overdragen aan zijn of haar kinderen. De meesten onder ons beseffen dat heftige emoties van de ouders effecten kunnen veroorzaken bij hun kinderen. Maar trauma wordt niet alleen overgedragen door het uiten van emotionele reacties of gedragingen als gevolg van dat trauma of PTSS (post traumatisch stress syndroom). Er kan ook sprake zijn van biologische overdracht.
Regelmatig maak ik mee dat cliënten met ernstige klachten zoals een diepgewortelde angst waardoor ze problemen ervaren in hun relaties, werk en fysieke gezondheid, de oorzaak van deze angst niet kunnen vinden. Ze reageren met: “die heb ik altijd al gehad” of “ik kan me niet herinneren dat ik die angst niet had.”
Maar als ik dan doorvraag naar hun vroegste jeugd, de bevalling, de zwangerschap van hun moeder en de levenssituatie van beide ouders op het moment van geboorte, blijkt er vaak sprake te zijn van grote angst of trauma bij de ouders. Kunnen baby’s trauma overnemen van de ouders? Kan een ongeboren vrucht beïnvloed worden door het trauma van de ouders?
Mijn dierbare collega Lori Leyden PhD, werkt al jaren met getraumatiseerde slachtoffers in Rwanda en de USA. Zij pleit voor het oplossen van trauma om toekomstige generaties een betere toekomst te geven. Om ervoor te zorgen dat trauma niet wordt overgedragen van ouders op kinderen, waardoor ook het kind de negatieve effecten hiervan ervaart op gezondheid en levenskansen, ontwikkelde zij het Global Healing programma. Afgelopen maand sprak zij over Transgenerational Trauma op de International Conference of Healing and Social Cohesion in Rwanda.
Dr Leyden onderscheid 4 gebieden van overdracht:
- Biologisch ( neurologisch en hormonaal)
- Psychisch (emotioneel, mentaal)
- Familie context (verbaal en non-verbaal)
- Sociale context (bv discriminatie, rassenhaat)
De biologische overdracht wordt mogelijk veroorzaakt door het hormoon cortisol. Dit traag werkende stresshormoon zorgt onder andere voor het waak-slaap ritme en kan bij langdurige stress ernstig verstoord zijn. Onderzoek bij kinderen waarvan de moeder bij 32 weken aan trauma werd blootgesteld, toonde vergelijkbare verstoorde cortisol levels aan bij de baby in de leeftijd van 14 maanden tot op 60 jarige leeftijd. (Bowers & Yehuda 2015)
Ook lijkt er bewijs te zijn voor biologische transgenerationele overdacht van trauma in het onderzoek van Dias & Kessler 2013, waarbij ouders getraumatiseerd waren voorafgaand aan de conceptie en waarbij verstoringen van het zenuwstelsel werden gevonden tot drie generaties later.
Hoewel onderzoek naar transgenerationele overdracht van trauma nog summier is, stelt Leyden dat trauma wat aantoonbaar disfunctioneren van het brein veroorzaakt, opgelost moet worden met behulp van Brain Based Somatic Release (BBSR) methoden zoals bijvoorbeeld EFT.
De effecten van EFT op cortisol werden onderzocht in een studie van Church, Yount & Brooks 2012, waarbij de positieve effecten van EFT 24% hoger scoorden dan de vergelijkbare andere therapeutische interventies.
Wanneer overdracht van trauma plaats vindt in een pre-verbale fase van ons leven, zullen woorden alleen weinig connectie vinden in het oplossen daarvan. Met EFT werken we energetisch en direct in die gebieden van het brein waar het trauma geactiveerd wordt. Minder concreet aantoonbaar zijn de effecten van emoties gekoppeld aan vroegtijdig trauma in de jeugd. Kun je als volwassen persoon je de angst herinneren van je moeder toen je in de baarmoeder zat?
Het lijkt rationeel gezien niet mogelijk, maar de gebieden in ons onderbewuste kunnen de meeste van mijn cliënten precies die informatie terug geven die gekoppeld zijn aan ervaringen uit de baarmoedertijd en babytijd. Ze ‘weten’ precies wat daar is gebeurd en welke betekenis dit heeft gehad voor de baby die ze waren. Het ontroert me altijd weer als ik zie hoe opgelucht en bevrijd mijn cliënten zich kunnen voelen nadat de angsten van de moeder zijn losgekoppeld van het kind en in het systeem zijn opgelost. Vaak heeft dit een groot effect op de dagelijkse beleving die mensen hebben van zichzelf in het hier en nu.
Het beste werd het onlangs verwoord- en een aanwijzing voor het bestaan van transgenerationele overdracht van trauma- op deze manier: “Ik heb het gevoel dat ik dit moet oplossen voor mezelf en voor iedereen die voor mij was in de familielijn.”
Meer wetenschappelijk onderzoek naar EFT:
